Diecezja Toruńska

Jej organizatorami są: bp Wiesław Śmigiel Ordynariusz Diecezji Toruńskiej oraz Centrum Badania Historii „Solidarności” i Oporu Społecznego w PRL, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Program:
Część I
godzina 9.00
Msza Święta pod przewodnictwem Biskupa Toruńskiego Wiesława Śmigla w intencji działaczy kościelnych Komitetów Pomocy – Kaplica seminaryjna
Wręczenie Medalu Unitas Durat Biskupowi Marianowi Przykuckiemu (pośmiertnie)

Część II
godzina 10.00
Sesja naukowa
Przemówienia
Referaty:
Kościół a środowiska solidarnościowe w regionie toruńskim w okresie stanu wojennego i w latach następnych – prof. dr hab. Wojciech Polak
Powstanie i funkcjonowanie kościelnych komitetów pomocy w Polsce po wprowadzeniu stanu wojennego – dr hab. Sylwia Galij-Skarbińska, prof. UMK
Ks. Józef Kutermak kapelan internowanych w Potulicach – ks. dr Michał Damazyn

Część III
godzina 11.30
Panel dyskusyjny z udziałem osób zaangażowanych w pracę komitetów.
-------------
Warto przypomnieć, że ponad 40. lat temu, 1 lutego 1982 roku ksiądz biskup Marian Przykucki Ordynariusz Chełmiński powołał Rejonowy Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności, Zwolnionym z Pracy i ich Rodzinom z siedzibą przy kościele p/w Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Toruniu. Na przewodniczącego Ośrodka Ordynariusz wyznaczył ks. Józefa Nowakowskiego. Ośrodek działał nieprzerwanie do 1989 roku.

W Ośrodku aktywnie działali: Gertruda Przybylska, Zbigniew Bobiński, Piotr Łukaszewski, Katarzyna Łopuska, Jan Adamiak, Roman Kiełpiński, Barbara i Jerzy Matyjkowie, Jan Kwiatkowski, Włodzimierz Grześkowiak, Barbara Wojciechowska, Hania Karwowska, Andrzej Wojciechowski, Maria Zbucka, Maria Zaborowska, Krystyna Kuta, Pelagia i Czesław Wojtczakowie, Janina Gierszewska, Irena Kotwicka, Zofia Banecka, Grażyna Słupska, Jan Hanasz, Ada Szywińska i wielu innych.

Ośrodek koordynował niesienie różnorakiej pomocy represjonowanym poprzez: pełną ewidencję internowanych, zatrzymanych, aresztowanych, skazanych przez sądy i kolegia, ukrywających się, wyrzucanych z pracy. Dla rodzin represjonowanych organizowano pomoc materialną, niekiedy i finansową, pomoc prawną, psychologiczną i ogólnomedyczną. W pierwszych miesiącach 1982 roku koordynowano wyjazdy rodzin do obozów internowania i pośredniczył w ujawnianiu się działaczy Solidarności, ukrywających się przed internowaniem lub aresztowaniami. Członkowie Ośrodka „wizytujący” obozy internowania, od więzionych działaczy min. w Fordonie i Potulicach, przemycali grypsy i listy do rodzin. Przedstawiciele Ośrodka uczestniczyli w większości procesów politycznych w Toruniu i regionie, robiąc notatki, sporządzając niekiedy i sprawozdania dla potrzeb Ośrodka, często przedrukowywane przez podziemne redakcje Kontry, TiS i Elany. Ośrodek w porozumieniu z Komisją Charytatywną Episkopatu Polski, pozyskiwaną pomoc (lekarstwa, odzież) głównie z Francji, Niemiec, Szwecji i Włoch oraz ofiarodawców z regionu, kierował wszędzie tam, gdzie pomoc była konieczną i najpotrzebniejszą: do toruńskich szpitali, sióstr zakonnych, dla bezdomnych im. św. Brata Alberta na Kościuszki i innych.

Ośrodek był również ważnym punktem kontaktowym oraz miejscem spotkań działaczy podziemnej Solidarności Torunia i podregionów.